Ρούμι: Το ποτό της «χαράς»!

Το ρούμι είναι ένα ποτό απόσταξης των χυμών του ζαχαροκάλαμου, συνδεδεμένο με το καλοκαίρι, τα cocktails και τους… πειρατές! Ωστόσο η ιστορία του ξεκινάει αιώνες πριν, με πρώτη αναφορά να γίνεται όταν ο Χριστόφορος Κολόμβος μετέφερε από τα Κανάρια νησιά φυτά ζαχαροκάλαμου στην Καραϊβική για μεταφύτευση. Τα νησιά της ευρύτερης περιοχής ξεκινούν κάποια χρόνια μετά να εξάγουν μελάσα προς την Ευρώπη, όπου σύμφωνα με το μύθο του ποτού οι ντόπιοι σκλάβοι έκαναν όλη τη σκληρή διαδικασία και χρησιμοποιούσαν τα υποπροϊόντα του ζαχαροκάλαμου και παρήγαγαν  (με ζύμωση και απόσταξη) ένα ποτό το Kill Devil. Μία άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι οι επιθέσεις των πειρατών και τα πλιάτσικά που έκαναν σε εμπορικά πλοία τους «τροφοδοτούσαν» με μελάσα, που την αξιοποίησαν με την απόσταξή της.

Το 18^ο αιώνα το ρούμι που είχε «κατακτήσει» τους αποίκους των νησιών της Καραϊβικής, εξαπλώθηκε σε όλη την αμερικανική ήπειρο ενώ σε κάποιες μεγάλες πόλεις όπως η Βοστώνη ξεπέρασε τις πωλήσεις σε ουίσκι. Η φήμη του απογειώθηκε όταν οι άντρες του Βασιλικού Ναυτικού  αντικατέστησαν με αυτό το μέχρι πρότινος αγαπημένο τους μπράντι.  Στις αρχές του 19^ου αιώνα το ρούμι εξάγονταν ήδη έως και στην Αυστραλία, αν και μέχρι τα μέσα αιώνα χαρακτηριζόταν ως ένα αρκετά ζόρικο,  βαρύ, έντονο και σκληρό ποτό.  Το 1862 υπήρξε χρονιά σταθμός για το ρούμι, όταν ο Don Facundo Bacardi απέκτησε το δικό του αποστακτήριο και έφτιαξε για πρώτη φορά ένα ρούμι πιο μαλακό και ελαφρύ.  Κατά συνέπεια και πιο εμπορικό. Οι πρώτες δε δεκαετίες του 20^ου αιώνα ήταν η εποχή που απέκτησε αρκετούς φανατικούς διάσημους φίλους όπως ο συγγραφέας  Ernest Hemingway και διάφοροι Χολιγουντιανοί σταρ.

Αναφέρεται συχνά και ως το ποτό της χαράς καθώς μία πειστική εκδοχή για τη λέξη ρούμι –που σημειωτέον έχει μία μπερδεμένη προέλευση- θέλει το λήμμα “rum” να προέρχεται από τη λέξη “rumbullion” που στην αργκό μεταφράζεται ως «χαρά, διασκέδαση, οχλαγωγία»

Τα είδη 

Ένα ποτό με τέτοια ιστορία είναι λογικό να διαθέτει και μία μάλλον ευρεία γκάμα προϊόντων. Η διάκρισή του γίνεται με βάση τρία διαφορετικά κριτήρια. Το χρώμα, την καταγωγή και τους τύπους. Όπου τύπος εννοούμε το βιομηχανικού τύπου ρούμι
(rhum industries), δηλαδή τα γαλλικά ρούμια που προέρχονται από τη μελάσα και το «αγροτικό» ρούμι (rhum agricole) που προέρχονται από φρέσκο χυμό ζαχαροκάλαμων και διαθέτουν φυτικό χαρακτήρα και λιπαρή υφή. Με βάση το χρώμα το ρούμι διακρίνεται σε λευκό, χρυσό και σκούρο.  Κάθε ένα με το δικό του ιδιαίτερο ύφος: Το λευκό (που συναντάς και ως silver) είναι ελαφρύ και δροσερό και αποτελεί μία εξαιρετική βάση για cocktail. Το χρυσό, που παλαιώνει σε δρύινα βαρέλια έχει εντονότερο και σύνθετο χαρακτήρα. Και τέλος, το σκούρο, που η παλαίωσή του διαρκεί περισσότερα χρόνια με αποτέλεσμα ακόμη πιο πολύπλοκη γεύση, που αξίζει να πίνεται σχεδόν πάντοτε σκέτο. Τελευταίο κριτήριο, η καταγωγή. Τα ρούμια της Κούβας είναι ελαφριά και κομψά, της Τζαμάικας πληθωρικά και πολύπλοκα, εκείνα της Γουιάνας περισσότερο συμπυκνωμένα, των Μπαρμπέιντος φρουτώδη και ισορροπημένα, τα γαλλικά διακρίνονται για τις ανθικές τους νότες και αυτά της Λατινικής Αμερικής είναι περισσότερο τροπικά. Θα τα αναλύσουμε και παρακάτω.

Κάποια από τα best sellers ρούμια που κυριαρχούν σε πωλήσεις σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Euromonitor και θα βρείτε στην κάβα μας είναι τα ευρέως διαδεδομένα Bacardi, Captain Morgan, Havana Club, Barcelo και το Appleton Estate. Ενώ σε εμάς θα ανακαλύψετε και πολλά ακόμα διαφορετικά ρούμια premium ή πιο απλά.

Η… αρχή για τo grog (cocktail)

Αρκετοί μύθοι – ιστορίες συνδέονται με το ρούμι, το οποίο ειδικά τα πρώτα χρόνια της ζωής του είχε συνδεθεί με τους σκλάβους των φυτειών, πράγμα που αποτελεί το μελανότερο σημεία της ιστορίας του. Ωστόσο υπάρχουν και διάφορες άλλες που συντέλεσαν σημαντικά στην ενίσχυση του θρύλου του όλους αυτούς τους αιώνες. Μία από τις πιο περίεργες αναφέρει ότι ένας ναυτικός λάτρης του ρούμι, είχε ζητήσει όταν πεθάνει να τον θάψουν μέσα σε ένα βαρέλι με ρούμι. Έτσι κι έγινε λοιπόν, με το ιδιαίτερο αυτό φέρετρο να θάβεται σε κάποιο νησί της Καραϊβικής και κάποια χρόνια αργότερα ανυποψίαστοι πειρατές βρήκαν το βαρέλι και κατέβασαν όλο το ρούμι. Μία άλλη ιστορία η οποία λένε ότι αποτέλεσε την αφετηρία για το cocktail grog έχει να κάνει με το Ναύαρχο του Βασιλικού Ναυτικού Edward Vernon. Ο οποίος στην προσπάθειά του να χαλιναγωγήσει τους άντρες του και να σταματήσουν να πίνουν τόσο πολύ ρούμι σκαρφίστηκε την ιδέα να το αραιώσει. Διέταξε λοιπόν την αραίωσή του με νερό και κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα για το cocktail Navy Grog . Άλλα ιδιαίτερα δημοφιλή cocktails με βάση το ρούμι είναι τα zombie, mojito, daguriri, mai tai, caribbeian sazerac, rumba…

Οι κατηγορίες του

Το φάσμα του ρουμιού  είναι τεράστιο όπως έχουμε ήδη δει, συνεπώς πολλές είναι και οι κατηγορίες του. Στην αγορά θα βρούμε πάρα πολλά από πολύ απλά έως αρκετά πολύπλοκα και με διάφορα αρώματα.

Πρώτη κατηγορία τα παλαιωμένα, που όπως δηλώνει  το όνομά τους είναι αυτά που έχουν παλαιωθεί σε δρύινα –συνήθως βαρέλια τα οποία πρώτα έχουν χρησιμοποιηθεί για την παλαίωση Bourbon ή Κονιακ, sherry port ή κρασί. Ενδέχεται μάλιστα να έχουν «περάσει» κατά τη διάρκεια της ωρίμανσής τους σε περισσότερα από ένα βαρέλια.

Άλλη κατηγορία είναι τα σκουρόχρωμα, που ουσιαστικά πρόκειται για μία κατηγορία χωρίς ιδιαίτερη σημασία καθώς αφορά μόνο στην απόχρωση του περιεχομένου. Μπορεί δηλαδή να είναι ένα φρέσκο ρούμι το οποίο έχει απλώς χρωματιστεί με καραμελόχρωμα και αρωματιστεί με κάποιες επιπρόσθετες τεχνικές όπως για παράδειγμα την προσθήκη ροκανιδιών από δρυ.

Επόμενη κατηγορία τα αρωματισμένα ρούμια. Σε αυτή την κατηγορία μπορεί να ανήκουν ρούμια οποιασδήποτε από τις άλλες κατηγορίες που απλά είναι επιπλέον αρωματισμένα με διάφορα μπαχαρικά όπως μοσχοκάρυδο, κανέλα ή βανίλια ή και με αιθέρια έλαια από καρύδα ανανά, μπανάνα ή ότι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Σε αυτήν την κατηγορία κατατάσσονται και τα spiced rum που συνήθως αφορά σε φρέσκα ρούμια τα οποία έχουν περάσει από αποστακτήρες συνεχούς απόσταξης ώστε να αρωματιστούν μαζί με μπαχαρικά, ginger, κανέλα, γαρύφαλλο ή και βανίλια.

Τα χρυσά ρούμια όπως μας λέει και το όνομά τους είναι εκείνα τα οποία έχουν αποκτήσει μία χρυσή απόχρωση χάρη στη διάρκεια του χρόνου που έχουν παραμείνει στο βαρέλι ή/και στην προσθήκη καραμέλας. Δυστυχώς, σε αυτή την κατηγορία μπορεί να βρεθεί και κάποιο που απλώς έχει χρωματιστεί για αυτό θα πρέπει να διαβάζετε με προσοχή την ετικέτα τους ώστε να εντοπίσετε ότι αναγράφεται κάπου η παλαιότητά τους.

Τα agricole ρούμια όπως αναφέραμε και πιο πάνω είναι αυτά που στα αποστακτήρια αποστάζουν ζυμωμένο φρέσκο χυμό ζαχαροκάλαμου και όχι μελάσα όπως συνηθίζεται. Η Μαρτινίκα της Καραϊβικής είναι γνωστή για τα «αγροτικά» της ρούμια.

Τα ναυτικά ρούμια αναφέρονται σε μία συγκεκριμένη κατηγορία που αφορά ένα είδος σκουρόχρωμων, δυνατών, με έντονο σώμα και τανικότητα ρούμι. Συνήθως αποτελούνται από μίξη ρουμιών από διαφορετικές περιοχές (συνήθως από τις οποίες περνούσε το Βασιλικό Ναυτικό στο δρομολόγιό του).

Τα ρούμια όλων των παραπάνω κατηγοριών  -εκτός ίσως των παλαιωμένων- μπορούν να εμφιαλώνονται με ελάχιστη ή ακόμα και μηδενική προσθήκη νερού. Όποιο ρούμι λοιπόν εμφιαλώνεται με περιεκτικότητα σε αλκοόλ μεγαλύτερη από 50% μπορεί να χαρακτηριστεί ως “overproof”. Αντίστοιχα τα υψηλής περιεκτικότητας αλκοόλ  ρούμια τα οποία όμως έχουν περάσει από βαρέλι ορίζονται ως “barrel proof”.

Για το τέλος αφήσαμε τα ελαφριά, λευκά, ξηρά, platino ρούμια τα οποία είναι εκείνα που έχουν περάσει από ελάχιστη ή και μηδενική ωρίμανση σε βαρέλι. Σε αυτή την κατηγορία υπάρχουν και ρούμια τα οποία έχουν μείνει στο βαρέλι έως και τρία χρόνια αλλά δεν έχουν γευστικά καθόλου ή ελάχιστα επηρεαστεί  ενώ όποια ίχνη χρωματισμού έχουν δημιουργηθεί αφαιρούνται από ειδικά φίλτρα. Τέτοια ρούμια μπορεί να είναι φτιαγμένα είτε από χυμό ζαχαροκάλαμων είτε από μελάσα, ωστόσο χαρακτηριστικό τους είναι ότι ο χαρακτήρας του αποστάγματος πρωταγωνιστεί σε σχέση με τις γευστικές και αρωματικές συνέπειες από το βαρέλι στο οποίο διατηρήθηκαν.

Μεγάλη ποικιλία από όλες τις παραπάνω κατηγορίες θα βρείτε στο https://www.bottleshop.gr/el/rum.html καθώς και στο φυσικό μας κατάστημα!